حقوق انرژی
۱. جایگاه حقوق انرژی در جهان امروز
نقش عظیم منابع نفتی و گازی در پیشرفت وقعیت اقتصادی کشورها انکارناپذیر است. انرژی به عنوان موتور محرکه و عامل اصلی حرکت و تولید، جایگاه محوری در برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی کشورهای پیشرو دارد. ایران نیز به دلیل دارا بودنِ رتبۀ سوم ذخایر نفتی اثبات‌شدۀ جهان و دومین دارندۀ ذخایر ثابت گاز طبیعی، ناگزیر از توجه به این حوزۀ با اهمیت است.
حقوق نفت و گاز از زیرشاخه‌های حقوق انرژی محسوب می‌شود. قوانین و مقررات بین‌المللی فراوانی در عرصه داخلی و بین‌المللی به منظور ساماندهی به فعالیت اشخاص و شرکت‌های مادر تخصصی این حوزه وجود دارد که شامل انواع قوانین، آیین‌نامه‌‌ها، معاهدات دوجانبه و چندجانبه و نیز قوانین بین‌المللی زیست‌محیطی و کنوانسیون‌های حمایت از محیط زیست در برابر آسیب‌های انرژی می‌شوند. از سوی دیگر فعالیت‌های مربوط به حوزه انرژی طیف وسیعی داشته و شامل تنظیم قراردادهای سرمایه‌گذاری و تأمین مالی، اکتشاف، توسعه و بهره‌برداری، واردات و صادرات می‌شود.
۲. انرژی‌های نو
با گذشت زمان و آشکارشدن کاستی‌های موجود در به‌کارگیری انرژی‌های جایگزین‌نشدنی در صنایع و آثار زیانبارشان بر محیط زیست، در دو دهه اخیر شاهد ورود و توسعۀ انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک از جمله انرژی خورشیدی در سراسر جهان هستیم. این حوزۀ نوپا نیز خود شامل مجموعه قوانین و مقرراتی در سطح داخلی و بین‌المللی است که آگاهی از آنان به منظور انجام فعالیت در این حوزه، از اهمیت زیادی برخوردار است. به طور کلی حقوق انرژی دیگر تنها شامل حقوق نفت و گاز نیست، بلکه بهره‌برداری و وضع مقررات قانونی و مالی حاکم بر انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر را نیز شامل می‌شود. مقررات حاکم بر تولید و انتقال نیروی برق، انرژی هسته‌ای، بیوفیول یا زیست‌سوخت، منابع تجدیدپذیر غیرکربنی مانندِ انرژی خورشیدی، باد، آب و هیدروالکتریک، از موضوعات نسبتاً جدید در حقوق انرژی به شمار می‌روند. به تناسب به‌کارگیری این انرژی‌ها در فعالیت صنایع، رشته‌های تخصصی فنی، مهندسی و حقوقی نیز به تبع آن‌ها شکل گرفته‌اند تا پاسخگوی نیازها و ابهام‌های موجود در این ارتباط باشند.
دفتر حقوقی بین المللی ESK
تیم ما متشکل از وکلای بسیار ماهر و توانمندی است که تجربه عملی و دانش آکادمیک را با هم ترکیب کرده‌اند. بیشتر وکلای ما در محیط‌های مختلف حرفه‌ای کار کرده‌اند که گاهی فراتر از حوزه تخصصی آنان است.
۳. دانش تخصصی حقوق انرژی
فعالیت‌های مربوط به صنایع نفت و گاز بسیار گسترده و پیچیده هستند و به دلیل همپوشانی با چند شاخۀ مهم صنعتی، نیازمند دانش و مهارت تخصصی بالا به منظور تحقق اهداف هستند. نگاه‌های فنی، اقتصادی و سیاسی حاکم بر پژوهش‌های مربوط به حوزه انرژی نیز بر این پیچیدگی افزوده است. تولد و بالندگی بسیاری از میان‌رشته‌های بااهمیت در مطالعات حقوق انرژی مانند حقوق محیط زیست، حقوق مالکیت معنوی و حقوق تجارت بین‌المللی شاهدی بر همین مدعاست.
ایران به دلیل سابقه برداشت طولانی از منابع نفتی و گازی خود، در زمینه حقوق انرژی نیز دارای سابقۀ قابل‌توجهی است. مجالس مختلف قانون‌گذاری در ادوار مختلف تاریخی در ایران، به قانون‌گذاری در این زمینه پرداخته‌اند و با تشکیل کمیسیون انرژی، توجه به این مسئله را در صدر توجهات خویش قرار داده‌اند. از سوی دیگر، به دلیل نقش محوری نفت در درآمدهای کشور، شرکت‌های مرتبط فراوانی در ارتباط با صنایع نفت و گاز، پالایشگاه‌ها، صنایع پایین‌دستی، و میادین نفت و گاز در بخش دولتی و خصوصی شکل گرفته‌اند و عامل پیوند رشته‌های فنی، مهندسی، حقوقی، علوم سیاسی و اقتصادی در تبیین نکات راهبردی حوزه نفت و گاز شده‌اند.
۴.انواع قراردادهای حوزه نفت و گاز
از نظر حقوقی، قراردادهای نفت و گاز طیف گسترده‌ای را شامل می‌شوند که عبارتند از قراردادهای امتیازی، مشارکتی و خدماتی یا پیمانکاری. در نظام حقوقی کنونی کشورمان، قراردادهای خدماتی با عنوان «بیع متقابل» مورد پذیرش قرار گرفته‌اند و در حال حاضر قراردادهای نفتی ایران تحت عنوان IPC، به عنوان الگوی جدید قراردادی در صنعت نفت ایران معرفی شده است.
۵.فعالیت‌های تخصصی حوزه نفت و گاز
مجموعه اقداماتی که توسط تیم حقوقی ESK Lawfirm در زمینه حقوق انرژی صورت می‌پذیرد، شامل موارد زیر است:
- ارائه مشاورۀ حقوقی در عرصۀ انرژی و نفت و گاز به شرکت‌های فعال در این حوزه
- تنظیم قراردادهای مرتبط با صنعت نفت و گاز
- دریافت مجوزهای لازم از سازمان تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی (فیپا)
- تهیه و تنظیم قراردادهای تأمین مالی، قرارداد JV یا کنسرسیوم و قرارداد IPC
- تطبیق قانونی مجوز فعالیت در ایران و بررسی اعتبار اسناد قراردادی
- حل و فصل دعاوی در دادگاه‌های ایران و پذیرش و انجام داوری و شرکت در دعاوی انرژی و نفت و گاز
- ثبت شرکت، نمایندگی، شعبه و دفتر در ایران
- ارائه مشاوره‌های تخصصی لازم در زمینه قوانین و نظام مالیاتی و گمرکی در مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی
- بررسی امکان دریافت تسهیلات مالی با توجه به حقوق بانکی و مالی و مقررات حاکم بر کشور در عرصۀ انرژی و نفت و گاز
- انجامDue Diligence به منظور انجام سرمایه‌گذاری یا مشارکت در تجارت برای شرکت‌های انرژی و نفت و گاز
تیم انرژی دفتر حقوقی ESK با بهره‌مندی از تجارب گسترده در زمینه‌های مختلف حقوق انرژی به مشتریان مشاوره می‌دهد. زمینه‌هایی که این دفتر به طور خاص به ارائه مشاوره تخصصی در آن‌می‌پردازد عبارتند از: حقوق نفت و گاز و صنایع پایین‌دستی و بالادستی، خطوط لوله، انتقال انرژی، صنایع پتروشیمی و پالایش، و انرژی‌های پاک و نوین شامل انرژی‌های خورشیدی و بادی.